Τα κεραμικά υλικά είναι συνδεδεμένα από την αρχαιότητα με τους Έλληνες και τον πολιτισμό τους. Αυτή η κατ’ εξοχήν οικολογική ύλη έχει αποτελέσει μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης, αλλά και αναγκαίο δομικό στοιχείο. Έτσι λοιπόν, συνδέθηκε με καθημερινές ανάγκες του αρχαίου αλλά και του σύγχρονου κόσμου.
Τα κεραμίδια θεωρούνται το πιο παραδοσιακό υλικό επικάλυψης μιας στέγης, αλλά υπάρχουν και άλλα υλικά που χρησιμοποιούνται όπως τα πλακίδια από φυσική πέτρα, από ασφαλτικά υλικά, από μέταλλο ή από συνδυασμούς αυτών των υλικών, ενώ σε στέγες κυρίως κτιρίων βιομηχανικής χρήσης τοποθετούνται επίπεδα μεταλλικά φύλλα, κυρίως από τσίγκο, αλουμίνιο, γαλβανισμένο χάλυβα, χαλκό, μόλυβδο, γυαλί και πλαστικά υλικά. Το τι υλικό θα επιλέξετε για να καλύψετε τη στέγη της κατοικίας σας είναι προσωπική υπόθεση και εξαρτάται από το γούστο σας, την υπόλοιπη αρχιτεκτονική του σπιτιού σας, την οικονομική σας δυνατότητα, την κλίση και το υπόβαθρο (ξύλινο ή μεταλλικό) της στέγης και φυσικά θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας τα καιρικά φαινόμενα που επικρατούν στην περιοχή που βρίσκεται το σπίτι σας, έτσι ώστε να είναι ανθεκτικό. Ένας βασικός κανόνας είναι ότι τα μεγάλα στοιχεία επικάλυψης προσαρμόζονται σε μικρότερες κλίσεις.
Τα υλικά επικάλυψης είναι:
Κεραμίδια αργιλικά: Tα κεραμίδια αποτελούν ένα παραδοσιακό υλικό επικάλυψης στεγών που είναι αδιαπέραστο από το νερό αλλά ταυτόχρονα έχει δυνατότητα αναπνοής, είναι άκαυστο, παρουσιάζει αρκετά μεγάλη θερμοχωρητικότητα και προσαρμόζονται στο υπόβαθρο της στέγης με διάφορους τρόπους, ανάλογα με το σχήμα τους.
Τα πτυχωτά (γαλλικά) και τα κυματοειδή (ολλανδικά) κεραμίδια έχουν ακμές διαμορφωμένες έτσι ώστε να εφαρμόζουν μεταξύ τους. Στην πίσω πλευρά τους έχουν ειδική προεξοχή με οπή, μέσα από την οποία δένονται με σύρμα στις τεγίδες του ζευκτού. Η απόσταση μεταξύ των τεγίδων διαμορφώνεται ανάλογα με το μήκος των κεραμιδιών. Τα κεραμίδια δένονται όλα σε στέγες με μεγάλη κλίση και σε περιοχές με δυνατούς ανέμους. Σε στέγες μέτριας και μικρής κλίσης και σε περιοχές με ήπιο κλίμα μπορούν δεθούν μόνο μερικές σειρές κεραμιδιών (περίπου το 30% των τεμαχίων). Τα κοίλα βυζαντινά κεραμίδια τοποθετούνται κολυμβητά με άσβεστο – τσιμεντοκονίαμα, ενώ ανάλογα με την κλίση της στέγης και με την ένταση των ανέμων στην περιοχή μπορούν να επικολληθούν μόνο μερικές σειρές κεραμιδιών. Σημειώνεται ότι ειδικές μορφές κοίλων κεραμιδιών μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς επικόλληση σε πυκνές τεγίδες με κατάλληλη απόσταση μεταξύ τους. Τα ρωμαϊκά κεραμίδια (συνδυασμός πτυχωτών και κοίλων κεραμιδιών) τοποθετούνται με συνδυασμό επικόλλησης και δεσίματος.
Κεραμίδια ασφαλτικά: Είναι ελαφρά, ανθεκτικά και στεγανά σύνθετα πλακίδια και τελευταία έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται και στη χώρα μας. H εφαρμογή τους γίνεται σε στέγες κλίσης μεγαλύτερης από 20%, με κάρφωμα και επικόλληση σε συνεχές υπόβαθρο από πέτσωμα ή πανό. Σε επιφάνειες κλίσης από 30% ως και κατακόρυφες, τα ασφαλτικά κεραμίδια συρράπτονται στο πέτσωμα με ειδικούς χαλύβδινους συνδέσμους. Στη σύγχρονη αγορά έχει εμφανιστεί επίσης ποικιλία σύνθετων πλακιδίων ή πλακών επιστέγασης από διάφορα μέταλλα καθώς και από χάλυβα με επικάλυψη από οργανικά υλικά. H εφαρμογή τους γίνεται με κάρφωμα σε ζευκτό ή σε συνεχές υπόβαθρο.
Σχιστόπλακες: Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές και θεωρούνται ιδανικές για βόρεια κλίματα, όπως τα ορεινά χωριά της Ελλάδας. Σημειώνεται ότι οι πλάκες τοποθετούνται με την παρεμβολή πετσώματος ή χωρίς αυτό και μπορεί να στηρίζονται σε τεγίδες. Εφαρμόζονται κατά τρόπο ώστε σε κάθε σημείο το πάχος της επικάλυψης να ισούται με τρία πάχη πλακών και στερεώνονται στις τεγίδες ή απευθείας στο πέτσωμα με καρφιά ή συνδετήρες από ανοξείδωτο χάλυβα ή χαλκό.
Ακόμη, υπάρχουν διαφανή υλικά επιστέγαση, όπως το γυαλί και διάφορα πλαστικά, παρέχουν φυσικό φωτισμό από την οροφή και πρωτότυπη αισθητική. Στερεώνονται συνήθως σε σκελετό ή κουφώματα από αλουμίνιο ή PVC και σπανιότερα σε ξύλο.
